Budaya Ngagem Batik

Warisan kabudayan saking tiyang rumiyin mawarni-warni wujudipun. Wonten ingkang awujud candi, keris, wayang, kesenian lan sanesipun. Warisan saking tiyang rumiyin menika boten sedaya dipunjagi dening masarakat samenika, ananging uga wonten kabudayan ingkang saweg dipunlestantunaken dening pamarentah, kadasta reog, batik, lan sanesipun. Batik menika salah satunggaling kabudayan ingkang sampun dipunakui dening UNESCO
menawi batik salah satunggaling warisan kabudayan asli tiyang Indonesia. UNESCO netapaken dinten batik ing tanggal 2 Oktober.

Saking jaman rumiyin dumugi jaman samenika, tiyang manca lan Indonesia sampun mangertos batik. Kathah tlatah ing Indonesia ingkang damel batik, boten namung wonten ing jawa, wonten pulo sanesipun uga gadhah batik piyambak-piyambak. Motip ingkang dipuncitrakaken ing sadawane bujur menika dados cirri has tlatah pundi ingkang damel batik. Dados saking motip batik saged dipuntemtokaken saking pundi tlatah ingkang damel batik.

Tuladhanipun batik ingkang dipundamel ing Yogyakarta Hadiningrat beda kaliyan batik ingkang dipundamel ing Sala, Semarang lan Pekalongan. Batik Yogyakarta piyambak gadhah motip ingkang mawarni-warni. Boten namung jogja, tlatah sanesipun uga gadhah motip ingkang mawarni-warni, kadasta wonten ing Semarang, Pekalongan uga gadhah motip ingkang beda antawisipun tlatah sanesipun. Ananging motip ingkang mawarni-warni menika boten ninggalaken cirri has ing tlatah ingkang damel, sedaya batik saged dipunbedakaken motip saha cirri has saben tlatah.

Batik menika asiling cipta, rasa lan karsa tiyang ing jaman rumiyin. Boten sedaya tiyang saged damel batik  ingkang sae, wonten perkawis ingkang kedah dipunmangertos rumiyin saderengipun damel batik. Anggenipun damel batik wonten tata caranipun ingkang kedah dipunlampahi. Tiyang kedah saged menapa kemawon ingkang dipunsiapaken sakderengipun damel batik, lan menapa kemawon bahan ingkang kedah dipunsiapaken.

Batik ingkang sae inggih menika batik ingkang gadhah nilai filsafat lan wonten maksud wonten ing motip batik menika. Dados anggenipun damel batik kedah gadhah daya imajinatif ingkang ageng, kedah teliti lan ngatos-atos. Batik ingkang gadhah nilai ekonomi ingkang inggil inggih menika batik ingkang dipundamel kanthi seratan asta. Anggenipun damel batik betahaken wekdal ingkang dangu, tlaten lan kedah ngatos-atos.

Wonten ing jaman samenika, anggenipun damel batik boten namung dipundamel kanthi seratan tangan, nanging uga wonten batik cap. Damel batik cap boten betahaken wekdal ingkang dangu, dados damel batik cap menika langkung cepet tinimbang damel kanthi seratan tangan. Reginipun batik cap mirah boten kados seratan tangan. Amargi batik cap langkung mirah, kathah tiyang pengusaha batik seratan tangan ingkang rugi lan kalah saing ing pasar.

Ananging batik seratan tangan menika uga gadhah papan piyambak ing pasaran. Inggih menika para tiyang ingkang remen ngagem batik mesthi langkung sekeca lan langkung bangga menawi ingkang dipun-agem menika batik seratan tangan. Sedayanipun sampun wonten papan piyambak anggenipun masaraken batik menika.

Jaman rumiyin, batik menika taksih awujud jarik menapa klambi kemawon. Nanging ing jaman samenika kathah tiyang ingkang damel batik awujud clana, topi, jaket, tas lan sanesipun. Menapa malih sasampunipun UNESCO netapaken menawi batik menika asiling budaya asli dedamelan tiyang Indonesia. Kathah pabrik-pabrik ingkang damel barang ingkang motipipun batik. Boten namung ageman ingkang motipipun batik, tuladhanipun samenika wonten sandal ingkang motip batik, mobil lan motor uga wonten ingkang dipun-gambar ngangge motip batik.

UNESCO sampun netapaken manawi batik menika asli kabudayan saking Indonesia, dados sedaya tiyang ing donya menika uga sampun mangertos menawi batik asalipun saking Indonesia. Samenika kathah tiyang manca ingkang remen ngagem batik, kadasta kaluwarganipun presiden Amerika uga remen ngoleksi lan ngagem batik asli Indonesia. Kahanan menika kedah dipunsukuri dening masarakat Indonesia amargi boten namung tiyang Indonesia ingkang ngagem batik, nanging uga tiyang manca. Tiyang Indonesia kedah bangga gadhah warisan budaya ingkang dipunremeni dening tiyang manca.

Tiyang Indonesia kedah boten kalah saking tiyang manca anggenipun ngremeni ngagem batik. Kabudayan ngagem batik kedah dipunuri-uri saking alit supados gadhah rasa bangga anggadhahi batik menika. Tiyang anem ing Indonesia kedah dados tiyang ingkang  nglestantunaken budaya ngagem batik. Amargi batik menika boten identik kaliyan tiyang ingkang sepuh. Batik menika gayanipun boten “jadul”, menapa malih samenika kathah model-model ageman ingkang motipipun batik.

Ananging tiyang anem samenika kathah ingkang boten remen ngagem batik. Kahanan samenika saged ketingal saking minat tiyang anem anggenipun ginakaken ageman. Kathah ingkang ngagem klambi, clana lan sanesipun boten motip batik. Daya tarik batik kangge tiyang anem minatipun kirang.

Pamarentah kedah damel kaputusan lan tindakan supados tiyang anem menika gadhah rasa bangga lan remen ngagem batik. Amargi tiyang anem menika ingkang badhe nerusaken budaya batik menika, majunipun batik wonten ing asta para generasi penerus bangsa.

Rendy Ari Baktiar

10205244025